Năm liệu bảy lo – Cảm nhận của thành viên Chợ Chờ

nam-lieu-bay-lo-cho-choQuá lâu mới có dịp về Chợ Chờ. Tình cờ chộp được bài viết của một nhân viên cũ viết về Quan Họ và có nhắc tới …Sếp. Sưu tầm lại vào đây để chia sẻ với mọi người.

“Tình cờ nghe lại 1 điệu dân ca quan họ quen thuộc “Năm liệu bảy lo”, có đoạn:

“Anh Hai buông vạt áo í i ì song í i ì ơ ờ em à em í ơ ơ em ơ em ra a à… Anh Hai buông áo em ra í i ì ì i.

Để em ơ là em đi i chợ í í i ì song í i ì ơ ờ kẻo à kẻo í ơ ơ kẻo ơ, kẻo đà a à, kẻo đà chợ trưa í i ì ì i.

Chợ trưa rau sẽ í i ì song í i ì ơ ờ héo à héo í ơ ơ héo ơ, héo đi à. Chợ trưa rau sẽ héo đi í i ì ì i.

Lấy chi ơ là chi em nuôi mẹ í i ì song í í i ì ơ ờ lấy à lấy í ơ ơ lấy ơ, lấy gì a à… Lấy gì… nuôi em…í…i…ì…ì…i…”

Vì điệu này mình đã được nghe vài lần nên lần này chỉ cần thưởng thức giai điệu theo sự nhẩn nha của liền chị quan họ mà không cần phải chú tâm để hiểu nghĩa của câu hát. Mặc dù lời hát thì dài như vậy, nhưng ‎những từ làm nên ý chính của câu hát thì chỉ ngắn gọn là:

Anh Hai buông áo em ra
Để em đi chợ kẻo đà chợ trưa
Chợ trưa rau sẽ héo đi
Lấy chi nuôi mẹ lấy gì nuôi em?

Cứ mỗi lần nghe đến cái đoạn này là mình lại cười thầm trong bụng: nếu các chị đang gánh rau đi bán thật mà cứ nhẩn nha í ỉ ì i như vậy thì lúc hát xong cũng là vừa lúc rau héo (đấy là còn chưa nói đến từng ấy thời gian còn kịp để liền anh làm thêm những việc gì ngoài việc túm áo nữa ấy chứ) .

Nghĩ đến quan họ thì lại chợt bật cười vì nhớ đến cái sự vô duyên của mình một lần nọ. Trong các buổi họp mặt vui vẻ của Công ty bao giờ cũng được một “liền anh” quan họ (kiêm Sếp) đóng góp 1 tiết mục, tất nhiên là dân ca quan họ rồi. Lần này cũng vậy, “liền anh” hát tặng mọi người điệu “Rẽ phượng chia loan” giọng “Giã bạn”. Trong khi “liền anh” dồn hết cảm xúc vào những câu hát và xúc động đến mức rưng rưng (sau này mình mới thấy mọi người nói là rưng rưng nhé, vì có dám nhìn thẳng vào mặt “liền anh” đâu mà biết) thì mình cứ để ý vào câu hát:

“Để thương là có bên là để nhớ í ơ cũng rằng cho a nhau í ơ, nhau có a thế này chứ xin a người hãy ớ ớ cứ ố hố linh tinh tình ở đây chứ xin a người hãy ớ ớ cứ ố hố linh tinh tình ở đây ì…”

Vì quá nhiều từ đệm nên chẳng phát hiện ra từ nào là từ chính hay‎ ý chính, mà mình lại cứ tập trung vào câu “xin người hãy cứ linh tinh tình ở đây”. Từ trước đến giờ mình chỉ mới được biết đến cách bày tỏ tình cảm một cách ‎ý nhị của liền anh – liền chị quan họ như là “Yêu nhau đứng ở đằng xa, con mắt liếc lại bằng ba đứng gần”… Đến giờ mới thấy cái sự táo bạo đến mức mời gọi nhau “cứ linh tinh tình ở đây” nên mình cứ khúc khích cười.

Điệu hát kết thúc, mình thắc mắc với “liền anh” (tức Mr. Sếp) về việc “linh tinh tình” của liền anh – liền chị quan họ là thế nào. Té ra “linh tinh tình” cũng chỉ là từ đệm, ‎ý chính của cả câu hát chỉ là “Xin người hãy cứ ở đây”, nghĩa là ở đây để tiếp tục hát đối với nhau chứ không phải ở đây để… “linh tinh tình” như cách suy nghĩ đen tối của mình. 

Mấy dòng viết trên đây là xúc cảm tức thời được viết ngay sau khi tình cờ nghe lại “Năm liệu bảy lo” nhưng mình cứ đắn đo không dám post lên blog, sợ bị hiểu nhầm là có thái độ nhạo báng “di sản văn hóa phi vật thể”. Nhưng lâu lâu thì cũng phải có bài post lên blog để lấy “doanh số” kẻo bà con ghé chơi lại không có gì để đọc nên hôm nay đánh liều vậy.”

(Trích blog Thiên Bình 360plug)

Bạn này nhắc tới “Năm liệu bảy lo” của liền chị:

Những là năm liệu bảy lo. Lòng em thương mến nên đành sang chơi. Anh Hai buông áo em ra. Để em đi chợ kẻo đà chợ trưa. Chợ trưa rau sẽ héo đi. lấy chi nuôi mẹ lấy gì nuôi em.

NĂM LIỆU BẢY LO – Trình bày: Minh Thùy & tốp nữ Đoàn QHBN

Liền anh trong canh hát đáo để chẳng kém trong việc đối giọng, đối lời trong câu Quan Họ  “Năm liệu bảy lo” này:

Những là năm liệu bảy lo. Lòng tôi thương mến nên đành sang chơi. Chị Hai buông áo tôi ra. Để tôi đi học kẻo đà học trưa. Bao giờ chiếm bảng khoa khôi. Nghĩa thầy tôi trả công em tôi đền.

NĂM LIỆU BẢY LO – Trình bày: Chợ Chờ

010_Nam_lieu_bay_lo_A luat

Cái văn hóa hát đối đáp của Quan họ thật độc đáo. Chính vì thế mà trong các canh hát thâu đêm, mặc dù giọng các “liền anh, liền chị” già rồi, hát ê a một chút mà vẫn thấy say, thấy yêu thích chăng?

 

 Trích Blog Chợ Chờ

Thảo luận cho bài: "Năm liệu bảy lo – Cảm nhận của thành viên Chợ Chờ"

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

© Bản quyền 2019 bởi Quan Họ Bắc Ninh - Đến hẹn lại lên.
Phát triển nội dung bởi các thành viên. Ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ website này.
Chịu trách nhiệm nội dung: Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Hữu Duy, Trịnh Văn Tỉnh.
Điện thoại: 0935.36.8088 / E-mail: tinhbk21@gmail.com.
Mọi ý kiến đóng góp, thắc mắc, phản hồi vui lòng gửi về E-mail: tinhbk21@gmail.com.
Liên kết: Nhạc dân ca, Soạn bài, kỹ thuật nuôi trồng, Cải lương